Kombucha: mijn nieuw favoriet drankje

Kombucha: mijn nieuw favoriet drankje

Kombucha: gefermenteerde thee waaraan je naar hartenlust smaakjes kunt toevoegen. Vroeger moest ik er niets van weten en nu is het mijn favoriet drankje. Ik leg je graag uit waarom en geef je mijn werkwijze om elke dag een fles heerlijk frisse bubbels op tafel te zetten.

Alcohol

Ik had al een tijdje een haat-liefderelatie met alcohol. Ik heb altijd graag alcohol gedronken: bier, wijn, sterke drank: het paste altijd wel bij een gelegenheid. En die gelegenheden waren er veel. In de lockdowns ging het zo ver dat elke drukke dag eindigde met een glas wijn voor het slapen gaan, omdat ik vond dat ik dat verdiende na al die drukte. Ik dronk op die manier echt veel te veel glazen alcohol per week en voelde dat ik te veel begon te genieten van de roes waarin je komt na een paar glazen. Op mijn werk zijn er bovendien echt te veel gelegenheden waarbij alcohol de normaalste zaak van de wereld is. En dus moest ik ingrijpen. 

Een beetje mijn best doen

Ik kan moeilijk een beetje mijn best doen. Of ik doe het volledig, of ik doe het niet. En daarom nam ik begin maart de drastische beslissing om helemaal geen alcohol meer te drinken. Dat had een bijkomend voordeel: als je zegt dat je geen alcohol meer drinkt, willen veel mensen je toch overtuigen dat één glaasje geen kwaad kan. Of durven ze je een schuldgevoel aanpraten waarom die gelegenheid voor jou niet belangrijk genoeg is om je principe voor een keertje opzij te schuiven. Helemaal niet drinken is duidelijk. Je hoeft met jezelf niet te overleggen wanneer wel en wanneer niet, je hoeft niet te tellen, je grenzen niet te bewaken. Het is gewoon duidelijk: geen enkel glas. 

kombucha
Met kombucha kun je eindeloos combineren én het gevoel van een mocktail creëren, maar dan zonder overdaad aan suiker. Beeld: Unsplash

De alternatieven

Alcohol maakte intussen zo’n deel van mijn leven uit dat ik bij het koken oprecht kon genieten van een glaasje bubbels. En dus vond ik koken ineens niet meer gezellig zonder dat glas. Ik stond met mijn handen te friemelen omdat het glas ontbrak. En daar werd kombucha mijn redding. Want de ‘structuur’ van het drankje komt op veel vlakken overeen met prosecco. En een ijsblokje erin, kan het op warme dagen als vandaag zeker door als een heerlijke mocktail. 

Zero, zero, zero

Kombucha is gefermenteerde thee. En bij het fermentatieproces komt een ietsiepietsie mini alcohol vrij. Dus voor mensen die medicatie nemen om van de alcohol af te blijven, kan dat toch een reactie geven. Ik had het ooit voor aan een stand waar ik gasten tijdens een demo-cooking-sessie van mijn waterkefir liet drinken. Ik verzekerde dat het alcoholvrij was, maar de cijfertjes na de komma tellen voor die medicatie ook. En toen heb ik me voorgenomen altijd deze waarschuwing erbij te geven. 

kombucha
Ik werk in grote bokalen van vijf liter en kan dus veel kombucha in één keer brouwen. Beeld: Unsplash

Hoe maak ik het?

Kombucha vraagt tijd, maar niet veel moeite. En een Scooby. Dat is een zwam die je helpt met het fermentatieproces. Niet alleen helpt, eigenlijk: zonder Scooby geen kombucha. Dus dat is stap 1: ga op zoek naar een Scooby. Moeilijk kan dat niet zijn, want elke keer je kombucha maakt, vermeerdert de zwam zich en heb je er eigenlijk eentje over. Facebook kan je helpen, want er zijn groepen over fermenteren, kefir en kombucha waar mensen die regelmatig hun drankjes brouwen, je graag verder helpen met hun materiaal. 

Stap 2 is thee maken. Ik vind zwarte thee het lekkerst, maar groene kan zeker ook. Ik hoorde van andere kombucha-lovers dat ze rooibosthee verkiezen, maar dat is bij mij nog niet gelukt. Zwarte thee dus, in een bokaal of glazen pot met een beetje suiker. Ik werk met grote bokalen van 5 liter en gebruik op die 5 liter maximaal 150 gram suiker. Het kan dus met heel weinig, hoewel je online hoeveelheden suiker tot 300 gram per liter ziet. Dat is absoluut niet nodig. Je moet gewoon wat suiker toevoegen zodat je zwam in leven blijft en de suikers wil omzetten naar goede bacteriën – probiotica. 

Stap 3 is wachten tot de thee afgekoeld is tot maximaal lichaamstemperatuur (kouder mag ook, maar de Scooby heeft het niet graag warmer), de zwam toevoegen en iets zuurs. Dat kan een geut appelazijn zijn of kombucha van een vorig brouwsel. 50 ml op een liter is genoeg. Daarna moet je je bokaal afsluiten. Doe dat met een gestreken zakdoek of dunne handdoek en een lintje of elastiek, zodat er geen vliegjes of andere beestjes bij kunnen, maar wel lucht. Zet je pot op kamertemperatuur uit het directe zonlicht. Bij mij staan de bokalen in mijn voorraadkast.

Daarna moet je tien tot veertien dagen wachten. Je zal zien dat de zwam een nieuwe vormt bovenaan de vloeistof en op die manier de thee eigenlijk afsluit (of wil afsluiten) van de lucht. In het begin is het normaal als die nog niet heel dik is, geleidelijk aan gaat die dikker en dikker worden.

kombucha
Bovenaan vormt zich een dikkere, of een nieuwe zwam die de thee als het ware afsluit van de lucht. Beeld: Unsplash

Stap 4 is het meeste werk: dat is nieuwe kombucha maken (en dus bij stap 1 herbeginnen). De extra zwam kan je zelf gebruiken of aan iemand uitdelen. De gefermenteerde thee die overblijft, giet je in een fles met schroefdop of beugel voor de tweede fermentatie. Daarvoor voeg ik toe per liter gefermenteerde thee:

  • Een eetlepel vlierbloesemsiroop
  • Twee gedroogde veenbessen
  • Een takje munt
  • Een schijfje gedroogde aardbei

Draai de dop erop en laat minstens 24 uur staan. Dan ga je zien dat er bubbels ontstaan. 

Op die ingrediënten in de tweede fermentatie kan je eindeloos variëren. Ik voegde ook al gedroogde vruchtenthee toe, verse rabarber, citroenmelisse, citroenverbena, rozemarijn, tijm, peperbolletjes, gember, steranijs, andere siroopjes of gewoon geen siroopje. Hier is het zaak om je eigen smaak te vinden en te experimenteren. Nog een tip: volg Leentje haar social media, want zij deelt ook vaak haar kombucha-experimenten.

De ‘minstens’ in ‘minstens 24 uur’ is belangrijk, want ik maak zo minstens 10 liter ineens. Dat wil zeggen dat ik de eerste fles open doe na 24 uur en de laatste pas na tien dagen. Die gaat anders smaken dan de eerste, maar dat is allemaal prima. Ook als zich in die fles een nieuwe Scooby wil vormen, hoef je niet te schrikken. Zolang het friszuur ruikt én schimmelvrij is, kan je er naar hartenlust van drinken. Je darmen zullen je dankbaar zijn.

Als je een paar weken wil overslaan en dus geen nieuwe thee gaat fermenteren, kunnen je Scooby’s in wat kombucha én een paar lepels suiker in de koelkast overleven.

Smakelijk! 

Print Friendly, PDF & Email


Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.