Wat je moet weten over zonnecrème
Er is de laatste tijd heel wat te doen rond zonnecrèmes. Daarom vind ik het mijn plicht om ook de ecologische stem in dat verhaal te laten horen. Voor mijn werk verdiepte ik me de laatste weken in chemische en minerale filters. Ik deel hieronder wat ik geleerd heb en waar je meer informatie vindt.
Chemische filters
De ene filter is de andere niet: je hebt chemische en minerale filters. Over de chemische lees je heel wat negatieve zaken: de filter wordt opgenomen door de huid om zo de UV-stralen te absorberen. Daarom moet je een half uur wachten met in de zon te gaan nadat je de zonnecrème gesmeerd hebt. Een aantal van deze filters zouden hormoonverstorend werken. Ze zijn ook schadelijk voor het koraalrif en het ecosysteem in de zee. Zo zouden zee-egels van geslacht veranderen onder invloed van restanten van chemische filters in het water.
Ik verdiepte me in octocrylene, een chemische filter die heel veel gebruikt wordt, ook in de zonneproducten waar ik vroeger fan van was. Octocrylene is in de VS verboden omwille van de schadelijke effecten op het waterleven. In Europa is het toegestaan tot maximaal 10% van de ingrediënten. Ik heb bij verschillende producenten van zonnecrèmes met deze chemische filter navraag gedaan hoeveel % er dan precies in hun producten zat en telkens ontweken ze de vraag door te stellen dat ze zich aan de regels houden. Daarmee beroepen ze zich dus op de regelgeving rond bedrijfsgeheimen die hen niet verplicht om hier openlijk over te communiceren. Intussen loopt er op Europees niveau meer onderzoek naar de stof en roept Test Aankoop op om geen zonnecrèmes met octocrylene meer te kopen, zich daarvoor beroepend op het voorzorgsprincipe. Deed Europa dat ook maar.
Op het lijstje van verdachte producten staan oxybenzone, avobenzone, octisalate, ethylhexil salicylate, octocrylene, homosalate en octinoxate.
Minerale filters
De andere filters zijn minerale filters. Die blijven bovenop de huid liggen en vormen zo een fysieke barrière tussen de zon en je huid. De meest gekende minerale filters zijn zinkoxide en titaniumdioxide. Van zinkoxide wordt gezegd dat het een betere bescherming biedt, van titaniumdioxide dat het beter voor het zeeleven zou zijn.
De minerale filters scoren minder goed in publieksonderzoeken, omdat ze vaak een witte waas achterlaten op je huid (de fysieke barrière, weet je wel). Hierdoor scoren heel wat producten minder goed in onderzoeken als die van Test Aankoop. Ook doorstaan ze de SPF-test niet altijd even consequent. Zo haalde FOD Volksgezondheid onlangs een aantal producten van de Belgische fabrikant BioSolis van de markt omdat de SPF-belofte niet nagekomen werd. Zo bleken crèmes met factor 50 in een labotest geen bescherming van factor 50 te bieden.
Ook over nano-deeltjes is nog niet het laatste gezegd en geschreven. Een nanodeeltje is een super klein deeltje van de filter, zodat de crème beter smeerbaar zou worden. Die mini-deeltjes kunnen natuurlijk wel nog schadelijk zijn voor het zeeleven. Instanties die zich grondig verdiept hebben in zonnecrèmes, beweren dat – of het nu over nanodeeltjes gaat of niet – titaniumdioxide veilig zou zijn voor gebruik, zowel voor ons lichaam als voor de zee.
Meer onderzoek
Dat er meer onderzoek nodig is naar zowel chemische als minerale filters, staat als een paal boven water. En dan heb ik het niet alleen over de effecten op onze gezondheid, maar zeker ook op die van de oceaan. De Environmental Working Group uit de VS is zo’n groep die vinger aan de pols houdt en ook zelf fondsen verzamelt voor onafhankelijk onderzoek. Ik vond het trouwens hallucinant te zien dat de VS – niet meteen het voorbeeldland als het gaat over milieu en gezondheid – een aantal chemische filters al gewoon verboden heeft om de oceaan te beschermen. Je kunt je product ingeven bij de zoekfunctie en dan krijg je een overzicht van waarom ze het wel of niet aanraden.
In zonnecrèmes zitten ook vaak microplastics, kleine stukjes plastic die slecht oplossen in water en niet afbreekbaar zijn. De zoekfunctie van Beat the Microbead is een handige om je product te scannen op de aanwezigheid van microplastics.
Conclusie?
Ik neem het zekere voor het onzekere en ban de chemische filters uit mijn kast en reiskoffer. Bij Kudzu, Druantia en Blabloom zijn er voldoende alternatieven.
Meer lezen?
Ik kan je sowieso dit artikel van Kim van Blabloom, dit van Iris van Druantia en dit van Kim op Reis aanraden.
(Eigen content, niet gesponsord, geschreven vanuit oprechte verontwaardiging)
Hey Barbara!
Tof dat je ook aandacht voor eco zonnecrèmes vraagt. En dank je wel voor de mention!
Groetjes,
Kim