Duurzame tips voor een feestelijke kerst

De laatste weken van het jaar zijn consumentenweken bij uitstek: als Black Friday en Cyber Monday zijn gepasseerd, volgen Sinterklaas, kerst en nieuwjaarsdag. Op Facebook zag ik vorige week de quote passeren: ‘If there was ever a year to stop buying needless junk for Christmas, this is that year’ (Joshua Becker). De voorbije twee jaar heb ik althans gevoeld wat echt belangrijk is in het leven: fysiek tijd doorbrengen met vrienden, hen kunnen knuffelen en vooral: samen eten. Dat staat in schril contrast met de miljarden pakjes vaak onnuttige ‘brol’ die dezer dagen vooral bij grote multinationals online gekocht wordt. 

Tegelijk is Kerstmis typisch zo’n moment waarop je terugkeert naar je wortels. Het verkeer op de straten valt wat stil, het nieuws wordt gevuld met eindejaarslijstjes en de meeste mensen nemen wat vakantie. Feest vieren rond de donkerste dagen van het jaar is immers niet vreemd: de Romeinen noemden de feesten tussen 17 en 23 december de Saturnaliën: opgedragen aan de god Saturnus. Ook zij gaven in deze periode al geschenken aan elkaar en genoten van het laatste verse voedsel voor ook hun tuinen in winterslaap gingen.

Terugkeren naar je wortels en stoppen met onnodige dingen te kopen: dat is in essentie de boodschap van mijn zeven tips. Maar ik overloop ze toch graag even in detail met je. 

1 Een feestelijke aperitief (zonder kaviaar)

Het gezelligste van elk feestmaal vind ik bij uitstek het aperitiefmoment. Het is voor mij meestal het moment waarop ik als kok nog even kan genieten van de rust, het oog van de orkaan. Alles wat kon voorbereid worden staat immers klaar en de afwerking kan nog even wachten. Daarom kies ik ook altijd voor een formule van toastjes (of stukjes brood) met groentebeleg. De beste inspiratie vind je in dit boek. In dit bericht schreef ik een paar recepten uit waarbij je de koolzaad perfect kunt vervangen door goede olijfolie.

Denk ook na over feestelijke drankjes. Serveer je wijn, dan vind je hier wel wat opties voor een interessante kerstwijn. Voor de kinderen is een mocktail op basis van zelfgemaakte siroopjes wel fijn. 

2 Een soepje als tussengerecht

Soep is super simpel als tussengerecht en dé manier om meer (seizoens)groenten te verwerken in je feestmenu. Ik hou in elk seizoen en quasi op elk moment van de dag van een goede kom dampende soep, dus ik ben misschien bevooroordeeld. Voor mijn feestmenu kies ik voor bloemkool-kardemonsoep: mini-porties geserveerd in Marokkaanse theeglaasjes die ik tijdens kookdemo’s vaak gebruik.

3 De hoofdschotel: go veggie / vegan

Het moment van het jaar waarop het het moeilijkst is om vegetariër te zijn: tijdens de hoofdschotel van Kerstmis. En toch kun je zo creatief zijn met vegetarische alternatieven. Stoofpotjes met seitan zijn mijn favorieten in de winter. Hier vind je een topper van Leentje. 

Of check hier het volledige feestmenu van Velt eens. 

Kies ook hier weer een passende wijn voor erbij, en waarom geen biologische wijn kopen? 

4 Dessert: klein, maar fijn

Ik ben geen fan van dessertjes omdat ze altijd te zwaar vallen na een feestmaal. Daarom zet ik liever naar Italiaanse traditie een kom noten op tafel om nog gezellig bij na te babbelen. Ga je toch voor een dessert? Verwerk dan ingemaakt fruit tot een crumble, of probeer eens een plantaardige variant uit van je klassiekers. 

5 Denk na over de restjes

Meestal blijf je na zo’n feestmaal met een hoop restjes zitten die je niet kwijt kunt. De volgende dag word je vaak alweer op een nieuw feestje verwacht. Denk daarom op voorhand al na wat je gaat doen met je restjes. Sommige restjes (zoals die van stoofschotels met seitan en de soepjes) kun je gewoon invriezen. Je kunt natuurlijk ook vragen of je gasten restjespotjes meebrengen, zodat je kunt uitdelen. Vraag ook eens na bij je buren: soms is restjes uitwisselen ideaal om nog eens bij te praten of om wat afwisseling in je keuken te krijgen. Ook heel wat Facebookgroepen wisselen restjes uit. 

6 Decoratie

Plastic rietjes zijn we dankzij de Europese richtlijn rond wegwerpplastic gelukkig kwijt. Wij gebruiken aluminium rietjes, zoals je in dit bericht kunt nalezen. In plaats van papieren servetten kun je katoenen gebruiken die een leven lang meegaan. Ook voor kerstbomen vind je gezellige en duurzame alternatieven die niet op gezelligheid moeten inboeten. 

7 Cadeautjes

Een tip bij het kiezen van cadeautjes: wat heb je het hardst gemist toen we vorig jaar niet samen konden vieren? Wikkel daar een strikje rond en je hebt het mooiste cadeau. In dit bericht schreef ik tips op basis van de consuminderpiramide.